در یک فروشگاه کتاب که مملو از هزاران جلد کتاب با عناوین و موضوعات مختلف، از نویسندگان متعدد و ناشران متفاوت است، هرکسی میکوشد بهترین انتخاب را داشته باشد. اینکه در نهایت موفق به خرید کتاب خوب بشوید امری است که در گرو عوامل متعددی است. در اینجا قصد نداریم از عوامل موثر در خرید کتاب حرف بزنیم. در اینباره پیشتر به تفصیل صحبت کردهایم. اما آنچه که در این امر مهم جلوه میکند توجه به این نکته است که پیش از خرید کتاب باید جستجوهای خود را انجام داده باشیم. با وجود اینترنت و دسترسی به منابع اطلاعاتی متفاوت، این امر چندان دشوار به نظر میرسد.
ما برای خواندن کتاب زمان میگذاریم، پس این حق طبیعی ماست که بهترین نتیجه را از خواندن کتاب بگیریم و دوست داریم در پایان این احساس به ما دست دهد که به آنچه که میخواستیم رسیدهایم یا دستکم بخششی از آن را کسب کردهایم، یا حتی راهی یافتهایم که میتواند ما را به اهدافمان برساند. اکنون میخواهیم کمی جزئیتر و در قالب 5 نکتهی کلیدی و گرانبها راهکاری برای خرید کتاب خوب ارائه کنیم.
نکتهی شمارهی یک. کتابتان را بشناسید
یک ضربالمثل معروف انگلیسی هست که میگوید: هرگز یک کتاب را از روی جلد (ظاهر) آن قضاوت نکنید. این جمله مقدمهای است بر نخستین مطلب دربارهی نکات مهم در خرید کتاب که بیان میکند بدون آگاهی از محتوای کتاب نمیتوان در مورد آن نظر داد. با توجه به عواملی که برایتان مهم است کتاب خود را برگزینید. پیش از اینکه کتاب موردنظر را بخرید باید در موردش تحقیق کنید. هرگز نمیتوانید با خواندن یک کلمه از یک کتاب یا یک صفحه از آن به ارزشمندی و مفید بودن کتاب پی ببرید.
یک خرید هدفمند داشته باشید تا بعد از خواندن کتاب به آنچه که میخواستید برسید. در این راه، کسانی هستند که برای خرید کتاب خوب عنوانی را به شما پیشنهاد میکنند، میتوانید پیشنهاد آنان را نیز بررسی کنید و در صورت تصمیمگیری نهایی کتاب را خریداری کنید.
نکتهی شمارهی دو. نویسنده/ مترجم را بشناسید
همانقدر که به نکتهی شمارهی یک توجه میکنید به این نکتهی مهم هم دقت کنید. در حقیقت میتوان گفت که شناخت کتاب و نویسنده در بسیاری از موارد کاملا به هم مرتبط است. هرچند ممکن است گاهی نویسندهای را بشناسید و کتابی از او بخوانید که با آثار قبلی وی متفاوت باشد. در خرید کتاب خوب همیشه به این نکته توجه کنید که خط فکری نویسنده تا چه حد میتواند روی شما اثر بگذارد. این امر به شما کمک میکند با رغبت بیشتری کتاب را مطالعه کنید. نقش مترجم نیز به همین میزان مهم است. پیش از خرید کتاب تصمیم بگیرید که کدام ترجمه را باید بخرید. اکنون برخی کتابها توسط مترجمان مختلفی ترجمه میشوند و از این رو باز هم با توجه به عواملی که مدنظر دارید ترجمهی مناسبتر را برگزینید.
نکتهی شمارهی سه. اهدافتان را در خرید کتاب بشناسید
این نکته نیز پیوندی ناگسستنی با نکات اول و دوم دارد. چه در خرید اینترنتی کتاب و چه به هنگام خرید حضوری به راحتی میتوانید این موارد را مدنظر قرار دهید. یعنی شما موضوع و محتوا و نویسنده را از پیش انتخاب میکنید تا خریدی کاملا مفید را تجربه کنید. اینکه بدانید اصلا برای چه میخواهید کتاب بخوانید نکتهای مهم است که در خرید کتاب باید به آن توجه کنید. گاه میخواهید کتابی را برای سرگرمی بخوانید، گاه برای کسب علم و آگاهی و گاه برای موفق شدن. بعد از مشخص کردن هدفتان و انتخاب موضوع، با مطالعهی کتاب باید به این اهداف دست یابید. سردرگمی معضل بزرگی است که برای برخی پیش میآید. اگر هدفتان از خواندن یک کتاب، مشخص نباشد نه تنها در خرید کتاب خوب به مشکل میخورید، بلکه ممکن است پس از مطالعهی آن حس کنید که وقتتان را صرف موضوعی کردهاید که در پایان هیچ نتیجهای از آن عایدتان نشده است. دستهبندیهای موضوعی در یک فروشگاه کتاب میتواند راهگشای شما در این زمینه باشد.
نکتهی شمارهی چهار. نظرات بقیه را در خرید کتاب جویا شوید
اشتباه نکنید. این نکته به آن معنا نیست که هرکسی هر نظری داد شما باید از آن تبعیت کنید. بلکه منظور جستجویی است که شاید هنگامی که در خریدن یا نخریدن یک کتابی تردید دارید میتواند راهگشا باشد. مثلا میتوانید به هنگام خرید اینترنتی کتاب نظر سایر خوانندگان را در مورد آن کتاب بخوانید. یا در اینترنت نقدهایی که بر آن کتاب نوشته شده است را بخوانید. هرچند در این میان ممکن است با نظرات ضد و نقیضی نیز روبرو شوید. اما فراموش نکنید توجه به این نکته در کنار نکات پیشین میتواند راهنمایی برای شما باشد در خرید کتاب خوب.
نکتهی شمارهی پنج. احساسی خرید نکنید
شاید از خواندن عنوان نکتهی پنجم غافلگیر شدید. اجازه دهید کمی قضیه را روشن کنیم. ما اکنون در برههای از زمان به سر میبریم که به دلیل دسترسی فراوان به منابع اطلاعاتی با انبوه منابع روبرو هستیم. با رونق فروشگاه اینترنتی کتاب منابع ما بیشتر از پیش نیز شدهاند. در این میان ممکن است نتوانیم به شکلی صحیح راه خود را بیابیم. با خودمان روراست باشیم. کم پیش نیامده که کتابی را خریدهایم که شاید اصلا آن را هیچ گاه نخواندهایم یا خواندهایم و لذت نبردهایم. این دقیقا همان دلیلی است که ما را مجاب میکند حتما پیش از خرید کتاب جستجو کنیم و به محض ورود به یک فروشگاه کتاب هرکتابی را که حس میکنیم ممکن است برایمان مفید باشد تهیه نکنیم. این نکته در واقع حسن ختام و خلاصهای بود از همهی مطالبی که در بالا به آن اشاره شد. خرید کتاب خوب چنان ارزشمند است که نیازمند آن است که زمان مقتضی برای انتخاب و خوانش آن فراهم آوریم.